Birden fazla işverenden ücret alanların vergilemesinde neler değişti?

Recep BIYIK

12 Şubat tarihli DÜNYA’da tek işverenden alınan ücretlerin vergilendirilmesi ve bu konuda yeni yapılan düzenlemelerden bahsetmiştim. Bugün de birden fazla işverenden alınan ücretlerin vergilendirilmesinden bahsedeceğim.

7 Aralık 2019 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 7194 sayılı Kanun’la, tek işverenden alınan ve tutarı 2020 yılı için 600 bin lirayı geçen ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde önemli değişiklikler oldu. Ancak birden fazla işverenden alınan ücretlerin vergilendirilmesinde önemli bir değişiklik yok. Sadece tek işverenden alınan ve 600 bin lirayı geçen ücretlerin vergilendirilmesiyle ilgili yapılan düzenlemeye paralel bir düzeltme yapıldı.

Ücret gelirlerinin beyanı

7194 sayılı Kanun’la tek işverenden alınan ücret tutarının 2020 yılı için 600.000 lirayı geçmesi durumunda beyanı öngörüldü. Birden fazla işverenden alınan ücretler için de bu düzenlemeye paralel düzenleme yapıldı. Buna göre, birden fazla işverenden ücret almakla beraber, birden sonraki işverenden alınan ücretlerinin toplamı, 103. maddede yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2020 yılı için 49 bin lira) ve birinci işverenden alınan dahil ücret gelirleri toplamı 103. maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarın (2020 yılı için 600 bin lira) aşılmaması durumunda, tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretler için beyanname verilmeyecek.

Buna göre, 2020 yılında elde edilen ve stopaj yoluyla vergilendirilmiş olan ücretler için aşağıdaki durumlarda beyanname verilecek demektir:

- Tek işverenden alınan ve toplamı 600 bin lirayı geçen ücretler.
- Birden fazla işverenden alınan ve birinci işverenden alınan ücretler de dâhil olmak üzere toplamı 600.000 lirayı aşan ücretler.
- Birden fazla işveren alınan, birden sonraki işverenden alınan ve toplamı 49.000 lirayı aşan ücretler.

Birden fazla yerden ücret alınması halinde stopaj uygulaması

Bir çalışanın aynı anda iki işverenden ücret alması durumunda, her bir işveren, diğer işverenin/işverenlerin ücret ödemelerini dikkate almadan, ödediği ücret tutarına gelir vergisi tarifesinde yer alan oranı uygular.

Yıl içinde işveren değişikliği olduğu durumda da aynı uygulama yapılır. Yeni işveren, önceki işveren veya işverenlerin yaptığı ücret ödemelerini dikkate almaksızın gelir vergisi tarifesine göre stopaj yapar.

Özetle ifade ettiğim her iki durumda da stopaj uygulamasında her işveren diğerlerinden bağımsız uygulama yapar. İşverenlerin aynı gruba dahil olmasının, birbiriyle ilişkili olmasının veya aynı kişi/kişiler tarafından kontrol edilmesinin bu açıdan bir önemi yok.

Bazı durumlarda işveren değişikliği kabul edilmiyor

Bazı durumlarda işverenin tüzel kişiliği değişmiş olsa da ücret tek işverenden alınmış kabul ediliyor ve ücret stopajı daha önceki işverenden alınan ücret de dikkate alınarak vergilendiriliyor. Bu çerçevede örneğin;
- Bir şirketin bir başka şirkete devri durumunda, devir nedeniyle yeni şirkette çalışmaya devam edenler açısından,
- Benzer şekilde bir şirketin bölündüğü durumda, bölünmeye bağlı olarak yeni bir şirkette çalışmaya devam edenler açısından,
- Tür değişikliği nedeniyle yeni bir tüzel kişilikte çalışmaya devam edenler açısından,
işveren değişikliği kabul edilmiyor. Dolayısıyla matrah sıfırdan başlamıyor, ücretlerden yapılan stopaj uygulamasında da kümülatif ücret tutarı dikkate alınıyor.

Beyanname verilip verilmediğinin belirlenmesinde esas alınan ücret

Yukarıda ifade ettiğim gibi gerek tek işverenden gerekse de birden fazla işverenden alınan ücretlerin beyan edilip edilmemesi ücret tutarına bağlı olarak değişiyor. Örneğin tek işverenden alınan ücret toplamı 600 bin lirayı geçiyorsa beyan edilmesi gerekiyor.

Bu uygulamada esas alınan ücretin tanımı Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılmış değil. Ancak Gelir İdaresi’nce yayınlanan çeşitli dokümanlarda var. Örneğin 2019 yılında yayınlanan Ücret Geliri Elde Edenler İçin Vergi Rehberi’nde; Gelir Vergisi Kanunu’nun 86. maddesine göre ücret gelirinin beyan sınırını aşıp aşmadığının tespitinde, gayrisafi ücret tutarından 63. maddede yer alan indirimler ile 31. maddede yer alan engellilik indirimi yapıldıktan sonra bulunan gerçek safi tutarın, bir başka deyişle vergi matrahının dikkate alınması gerektiği açıkça belirtilmiş.

12 Şubat tarihli DÜNYA’da ve yukarıda 2020 ücretlerinin vergilemesinde neler değiştiğini özetledim. 2019 yılında elde edilen ücret gelirlerinin beyanı konusu bir sonraki makalede olacak.

 

- Dünya -

YASAL UYARI:
BİST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BİST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BİST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz. Veriler tarafından sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir.

YAZARLARDAN